Zou een titel zoals "De Gevaren van Schermgebruik bij Baby's en Peuters" een betere titel van dit artikel geweest zijn. Waarschijnlijk wel, maar ik wil met deze titel alertheid en het belang van de gevolgen van schermgebruik oproepen.
In onze moderne samenleving zijn schermen alomtegenwoordig. Van smartphones en tablets tot televisies en laptops, het gebruik van digitale apparaten is in de afgelopen jaren exponentieel toegenomen. Dit heeft geleid tot een interessante, maar ook zorgwekkende vraag: wat zijn de gevolgen van schermgebruik voor de ontwikkeling van jonge kinderen, met name baby's en peuters?
Ontwikkeling van de hersenen
De eerste jaren van een kind zijn cruciaal voor de ontwikkeling van de hersenen. In deze periode worden miljarden neurale verbindingen gevormd, en deze zijn essentieel voor toekomstige leer- en sociale vaardigheden. Onderzoek heeft aangetoond dat overmatige blootstelling aan schermen kan leiden tot een verstoring van deze ontwikkeling. Schermen bieden weinig tot geen gelegenheid voor interactieve, creatieve spelletjes die cruciaal zijn voor cognitieve groei. Wanneer je denkt dat je kind misschien wel leert uit het educatieve programma "cocomelon" moet ik je hierin heel erg teleurstellen. Kinderen leren het allerbeste en het allermeeste met de ouders en mensen rondom het kind. vb: je kind wandelt buiten en ziet een vogel op zoek naar wormen. Wanneer jij aanwijst, kijk eens dit is een vogel, gaat het kind weten en onthouden dat dit een vogel is. Maar een vogel met flitsende beeldschermkleuren en misschien een vrolijk deuntje over het vogeltje geeft niet dezelfde ervaring als de interactie met de ouder en het kind buiten bij het zien van een echte vogel.
Echt, want we leven tenslotte ook in een echte wereld.
Motorische ontwikkeling
Een baby moet veel bewegen, om spieren op te bouw en alle stappen te kunnen ondernemen die het nodig heeft om op te kunnen groeien tot een kind, adolescent en volwassen mens. Die bewegingen worden gemaakt wanneer ze spelen, met rammelaars, op de buik liggen, zithouding, onderzoekend naar het speelgoed. Zowel de fijne motoriek als de grove word door het spelen gestimuleerd. Zo kan je baby beginnen zitten, kruipen, rechttrekken, rechtstaan, lopen, ... . Maar als je het kindje in een schommelstoel voor de tv zet beweegt het bijna niet.
De dagdagelijkse oefening dat het nodig heeft mist hij. Zijn hersenen zijn volledig verzadigd met wat er op tv gebeurd en het gevolg is dat ze met grote ogen naar de tv kijken. Wanneer je hun naam roept reageren ze nog amper. Dit is één van de eerste tekenen van een verslaving (heel erg wenen als de tv word afgezet, niet reageren op impulsen buiten de tv, mond open) Gevolg is zelfs zo dat je kindje niet meer tevreden gaat zijn met wat interactie met de ouder of speelgoed of rammelaar. Waarom? Omdat wij nooit dezelfde hoeveelheid prikkels kunnen geven als een tv (geluiden, flitsende beelden, muziek, lichtimpuls) en zo gaat een baby ons en gewoon speelgoed "saai" vinden en niet meer op ontdekking willen gaan.
Verminderde sociale interactie
Sociale vaardigheden worden vaak geleerd door interactie met anderen, vooral met verzorgers en leeftijdsgenoten. Schermgebruik kan deze interacties verminderen, waardoor kinderen mogelijk minder kansen hebben om gezichten, lichaamstaal en andere sociale signalen te leren. Dit kan leiden tot problemen met sociale vaardigheden en communicatie op latere leeftijd.
Slaapstoornissen
Het gebruik van schermen kan de slaap van jonge kinderen ernstig verstoren. Het blauwe licht dat door schermen wordt uitgezonden, kan de aanmaak van melatonine (het slaaphormoon) verstoren, wat resulteert in moeilijkheden met in slaap vallen en onrustige nachten. Slechte slaapgewoonten kunnen op hun beurt invloed hebben op de algemene ontwikkeling en het humeur van kinderen.
Fysieke gezondheid
Langdurig schermgebruik is vaak gepaard gegaan met een sedentaire levensstijl, wat leidt tot een verhoogd risico op overgewicht en aanverwante gezondheidsproblemen. Voor peuters is bewegen essentieel voor hun groei en ontwikkeling. Het is cruciaal dat zij voldoende tijd besteden aan actieve, fysieke bezigheden in plaats van stil zittend voor een scherm.
Inhoud en blootstelling aan ongepaste media
Een ander groot gevaar van schermgebruik bij jonge kinderen is de blootstelling aan ongepaste content. Zowel advertenties als programma's kunnen niet geschikt zijn voor de ontwikkelingsfase van een kind, wat kan leiden tot verkeerde opvattingen over sociale normen en gedragingen. Het is essentieel dat ouders toezicht houden op wat hun kinderen bekijken en ervoor zorgen dat de inhoud geschikt is voor hun leeftijd.
Verslaving aan schermen
Naarmate kinderen ouder worden, kunnen ze een sterke voorkeur ontwikkelen voor schermactiviteit, wat kan leiden tot ‘schermverslaving’. Dit kan bijdragen aan gedragsproblemen, bevestigt recent onderzoek. Kinderen die moeilijkheden hebben om van schermen af te blijven, kunnen ook problemen ervaren in andere levensgebieden, zoals schoolprestaties en sociale relaties.
Conclusie
Hoewel technologie vele voordelen biedt en aan oudere kinderen nieuwe manieren van leren en communiceren kan presenteren, zijn de gevaren van schermgebruik bij baby's en peuters aanzienlijk. Het is cruciaal voor ouders en verzorgers om bewust om te gaan met schermtijd en ervoor te zorgen dat jonge kinderen voldoende kansen krijgen voor sociale interactie, fysieke activiteit en spel zonder schermen. Door een gezonde balans te vinden, kunnen we de ontwikkeling van onze kinderen bevorderen en hen voorbereiden op een toekomst waarin ze niet alleen technologisch onderlegd zijn, maar ook sociaal en emotioneel gezond.
Reactie plaatsen
Reacties